Over de SOM
De Samenwerkingsorganisatie Monumenteneigenaren (SOM) is de belangenbehartiger van monumentenorganisaties die zonder primair winstoogmerk bedreigde monumenten een nieuwe toekomst bieden. De leden van SOM zorgen na de restauratie niet alleen voor instandhouding van erfgoed, maar maken ook het huren, beleven of bezoeken van bijzondere monumenten mogelijk. Veel Stadsherstelorganisaties zijn opgericht in de jaren ’60 en ’70 toen er vanuit gemeentelijk beleid veel monumenten werden gesloopt ten behoeve de Stadsvernieuwing. Deze rol blijft belangrijk omdat erfgoed kwetsbaar blijft voor verval of de wens van vernieuwing.
SOM zet zich in voor de belangen van haar leden als gesprekspartner bij diverse overheidsinstanties. De oproep aan het ministerie en de provincies is om de belangrijke rol van de SOM-leden te blijven zien en te helpen in het werk dat zij binnen de monumentenzorg en het maatschappelijk werkveld verrichten. Dat kan door het blijven faciliteren van een bijzondere status en door het stimuleren van kennisbehoud en kennis-verspreiding. Daarnaast blijven restauratie- en instandhoudingssubsidies enorm belangrijk voor onze leden.
SOM ziet het ook als belangrijke taak de contacten te bevorderen en ervaringen te delen tussen haar leden. Hierin past het organiseren van bijeenkomsten, het informeren van haar leden met digitale nieuwsberichten en het ondersteunen van De Erfgoedstem (www.erfgoedstem.nl). Jaarlijks worden een ledenvergadering en studiedagen gehouden. De leden komen bij elkaar op bezoek en vertellen elkaar over recente restauratieprojecten en herbestemmingen.
De 200 professionals die werken bij de leden van SOM, hebben een schat aan kennis en ervaring op het gebied van het behoud van monumenten. De leden onderhouden meer dan 3000 monumenten en zijn jaarlijks goed voor ca. € 50 mln. aan bestedingen in de sector. SOM-leden ondersteunen vaak met raad en daad kleinere organisaties met maar één of enkele monumenten.
De stadsherstel- en monumentenorganisaties, verenigd in SOM hebben veelal de stichtingsvorm. Ook zijn er organisaties met een vorm als N.V. of B.V. waarbij de non-profit doelstelling statutair is geborgd. Het uitgeven van aandelen was destijds blijkt een gebruikelijke manier om het benodigde kapitaal bijeen te brengen om maatschappelijke doelstellingen te kunnen realiseren. In dit geval monumenten restaureren en herbestemmen. Er is een maatschappelijk betrokken achterban, in de vorm van aandeelhouders en/of donateurs. Tot op de dag van vandaag krijgen aandeelhouders een beperkt en soms zelfs helemaal geen dividend uitgekeerd. Wat wordt verdiend, blijft zo beschikbaar voor de doelstelling van de organisatie.
